Dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất và cách tăng cường dinh dưỡng

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, không phải mẹ nào cũng có thể sản xuất đủ hoặc đầy đủ chất dinh dưỡng trong sữa. Vậy sữa mẹ thiếu chất sẽ như thế nào? Trong bài viết này, Hiệu Review sẽ cung cấp cho mẹ những thông tin quan trọng về dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất, giúp mẹ hiểu rõ và có giải pháp kịp thời để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé. 

Các dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất 

Sữa mẹ thiếu dinh dưỡng là vấn đề đáng lo ngại, cần được phát hiện sớm để kịp thời xử lý. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Dưới đây là những dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất và các hậu quả có thể xảy ra với bé.

Trẻ chậm tăng cân 

Một trong những dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất là khi trẻ vẫn không tăng cân hoặc tăng cân chậm mặc dù đã bú đủ sữa. Điều này có thể cho thấy sữa mẹ không cung cấp đủ calo và các dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của bé. Các vi chất như sắt, canxi, kẽm, kali, vitamin A, vitamin B… nếu thiếu hụt trong sữa mẹ có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển và tăng cân của bé.

Tại sao càng hút sữa càng ít? Cách duy trì nguồn sữa dồi dào

Dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất – Trẻ thường xuyên ốm vặt 

Sữa mẹ không chỉ cung cấp dưỡng chất mà còn chứa nhiều kháng thể giúp bé tăng cường đề kháng, phòng ngừa bệnh tật. Nếu bé hay ốm vặt, có thể là do sữa mẹ thiếu chất. Khi sữa không đủ dinh dưỡng, trẻ dễ thiếu vi chất như canxi, sắt, protein, selen… và kháng thể, khiến hệ miễn dịch yếu, dễ mắc các bệnh như viêm họng, cảm cúm, ho gà, sốt xuất huyết,…

Trẻ kém phát triển về cả thể chất và não bộ

Sữa mẹ được xem là nguồn dinh dưỡng tối ưu cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ, bao gồm protein, vitamin A, sắt, lipit và nhiều yếu tố khác. Do đó, nếu sữa mẹ thiếu hụt các dưỡng chất thiết yếu, trẻ có thể biểu hiện sự chậm phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ.

Nước tiểu và phân của trẻ thải ra ít

Sự thiếu hụt dưỡng chất có thể gây ảnh hưởng đến khả năng đào thải độc tố khỏi cơ thể trẻ. Khi trẻ ít đi tiểu hoặc không bài tiết đủ phân, đây có thể là dấu hiệu của việc thiếu hụt dinh dưỡng và các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa. Việc nhận diện dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất và khắc phục là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Em bé chậm mọc răng 

Việc trẻ mọc răng chậm, đặc biệt khi các mầm răng không phát triển phù hợp với độ tuổi, có thể cho thấy bé đang thiếu hụt một số dưỡng chất quan trọng như vitamin D, vitamin K2 và canxi – những chất này thường được cung cấp qua sữa mẹ.

Trẻ mệt mỏi, thiếu năng lượng 

Một trong những dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất là trẻ mệt mỏi. Sữa mẹ là nguồn cung cấp dưỡng chất và năng lượng quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Do đó, khi sữa mẹ thiếu hụt dinh dưỡng, trẻ sẽ thiếu năng lượng và thường xuyên cảm thấy mệt mỏi.

Trẻ ngủ không ngon giấc, quấy khóc về đêm 

Một trong những dấu hiệu quan trọng khi sữa mẹ thiếu dinh dưỡng là việc trẻ khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Khi sữa mẹ không đủ chất, trẻ sẽ thiếu các dưỡng chất thiết yếu như canxi, vitamin A và vitamin D, dẫn đến tình trạng ngủ không yên giấc và hay quấy khóc vào ban đêm.

Ngực không căng và không rỉ sữa 

Thông thường, sau khi cho con bú lần đầu tiên, tuyến sữa sẽ bắt đầu hoạt động mạnh mẽ hơn, tiết sữa để đáp ứng nhu cầu của trẻ. Điều này khiến ngực mẹ trở nên căng hơn và dễ bị rỉ sữa.

Khi bé bú no, ngực mẹ sẽ trở nên mềm mại hơn vì lượng sữa đã được rút hết. Tuy nhiên, đây chỉ là một hiện tượng tạm thời vì tuyến sữa sẽ tiếp tục sản xuất sữa cho lần bú tiếp theo, khiến ngực mẹ lại căng lên. Một số bà mẹ thậm chí có thể cảm thấy ngực căng tức và rỉ sữa nếu quá giờ cho con bú mà bé chưa ti.

Nếu sau vài ngày đầu sau sinh, mẹ không thấy ngực căng lên như mong đợi, thậm chí có phần mềm và nhão, thì có thể là dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất.

Cách nhận biết sữa mẹ rã đông bị hư – Mẹo cực chuẩn cho mẹ bỉm

Mẹ khó hút sữa bằng máy 

Trong những ngày đầu sau sinh, lượng sữa mẹ thường ít. Tuy nhiên, khi mẹ cho bé bú thường xuyên hoặc hút sữa đều đặn, tuyến sữa sẽ được kích thích, làm tăng sản lượng sữa.

Nếu sau ba ngày sau sinh, mẹ gặp khó khăn khi hút sữa bằng máy, lượng sữa mỗi lần hút được rất ít, hoặc khi nặn sữa bằng tay mà vẫn chỉ thấy ít sữa tiết ra, thì đây có thể là dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất.

Dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất là thiếu cân sau sinh 

Sau sinh, nhu cầu sữa của bé tăng cao, khiến cơ thể mẹ cần nhiều calo hơn để cung cấp đủ dinh dưỡng. Mẹ cần đảm bảo chế độ ăn uống hợp lý để sữa có thể đáp ứng tốt nhu cầu của bé. Nếu mẹ sụt cân và cảm thấy sức khỏe kém, có thể do chế độ ăn thiếu chất, ảnh hưởng đến chất lượng sữa.

Nguyên nhân sữa mẹ bị thiếu chất

Bạn đã biết sữa mẹ thiếu chất sẽ như thế nào, tiếp theo hãy tìm hiểu sữa mẹ thiếu chất có thể xuất phát từ một số nguyên nhân sau đây:

• Thiếu dinh dưỡng: Khi mẹ không cung cấp đủ dưỡng chất từ các loại thực phẩm, cơ thể sẽ thiếu nguyên liệu cần thiết để sản xuất sữa cho con.
• Căng thẳng và mệt mỏi: Tình trạng stress và kiệt sức có thể làm giảm khả năng sản xuất sữa. Hormone cortisol do căng thẳng tiết ra có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lượng sữa mẹ.
• Thiếu nước: Việc cung cấp đủ nước là rất quan trọng để duy trì lượng sữa. Nếu mẹ không uống đủ nước mỗi ngày, cơ thể sẽ không có đủ chất lỏng để tạo ra sữa.
• Sử dụng thuốc hoặc chất kích thích: Một số loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc an thần, thuốc chống co giật có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa.
• Các vấn đề sức khỏe khác: Các vấn đề sức khỏe như nhiễm trùng vú, rối loạn nội tiết, bệnh tiểu đường hoặc những tình trạng sức khỏe khác cũng có thể làm giảm lượng sữa mẹ.

Bí quyết tăng chất lượng sữa mẹ để nuôi bé khỏe mạnh

Sau khi biết được những dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất, việc xây dựng thói quen ăn uống và sinh hoạt hợp lý đóng vai trò rất quan trọng để gọi sữa về. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý mà mẹ nên nhớ:

Thực phẩm giúp tăng chất lượng sữa mẹ

Khi nhận thấy các dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất, mẹ cần bổ sung những thực phẩm giàu dinh dưỡng dưới đây để cải thiện tình trạng:

• Hạt chia: Chứa nhiều Omega 3, chất xơ, canxi và protein, hạt chia giúp cung cấp năng lượng và hỗ trợ quá trình sản xuất sữa.
• Hạt lanh: Tương tự hạt chia, hạt lanh cũng giàu Omega 3, chất xơ, canxi và protein. Kết hợp hạt lanh với trái cây sẽ tạo ra một bữa ăn đầy dinh dưỡng cho mẹ.
• Rau xanh lá: Các loại rau như cải xoong, cải bó xôi, cải thìa,… chứa nhiều chất xơ, canxi, sắt, axit folic và các dưỡng chất thiết yếu khác, góp phần bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé.
• Các loại cá: Cá hồi, cá mòi, cá thu là những nguồn thực phẩm giàu Omega 3, protein và các vitamin cần thiết, giúp cải thiện tâm trạng và hỗ trợ sự hấp thu canxi của bé.
• Gạo lứt: Gạo lứt giàu vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B5, B6) và các khoáng chất như kali, canxi, natri, magie, sắt,… giúp tăng cường cả số lượng và chất lượng sữa.
• Thịt bò: Thịt bò cung cấp lượng lớn sắt, protein, kẽm, và vitamin B, giúp mẹ duy trì năng lượng và cải thiện chất lượng sữa mẹ.

Thay đổi thói quen sinh hoạt 

Quá trình sản xuất sữa mẹ bị ảnh hưởng bởi hai hormone chính là Prolactin (kích thích tiết sữa) và Oxytocin (giúp đưa sữa ra ngoài). Căng thẳng, stress hoặc trầm cảm sau sinh có thể làm giảm hai hormone này, ảnh hưởng đến khả năng sản xuất sữa. Để khắc phục, mẹ cần duy trì tinh thần lạc quan và vui vẻ, thực hiện các biện pháp hỗ trợ sau đây:

• Tập thể dục đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, hay bơi lội có thể giúp cải thiện tâm trạng và nâng cao chất lượng giấc ngủ, từ đó cải thiện chất lượng sữa mẹ.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Giấc ngủ đủ và chất lượng rất quan trọng để phục hồi sức khỏe và tái tạo năng lượng, đồng thời kích thích sản xuất sữa. Mẹ hãy cố gắng dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý mỗi ngày.
• Giảm stress: Tìm cách thư giãn, như nghe nhạc, đọc sách hoặc tập yoga, có thể giúp mẹ giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng sữa.
• Chia sẻ công việc: Đừng ngần ngại nhờ sự giúp đỡ từ các thành viên trong gia đình để chia sẻ công việc chăm sóc bé. Điều này sẽ giúp giảm bớt áp lực cho mẹ và có thêm thời gian cho bản thân.
• Gặp gỡ bạn bè: Nếu mẹ cảm thấy căng thẳng từ việc chăm sóc bé, hãy tìm cơ hội giao lưu với bạn bè. Đây không chỉ là cách thư giãn mà còn giúp mẹ học hỏi thêm kinh nghiệm từ những người có cùng hoàn cảnh.
  

Trên đây là những dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất mà các mẹ cần đặc biệt lưu ý trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Việc nhận biết sớm và can thiệp kịp thời không chỉ giúp bé phát triển toàn diện mà còn hỗ trợ mẹ duy trì nguồn sữa dồi dào, chất lượng. Hãy luôn lắng nghe cơ thể bé và chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt để đảm bảo nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho con.

Giải đáp: Sữa mẹ vắt ra để ngoài có cần hâm nóng không?

Cách hâm nóng sữa mẹ để tủ lạnh an toàn và hiệu quả